Orkideler ilgiye ihtiyaç duyan çok narin bitkilerdir ve orkide yetiştirme oldukça zordur. Çiçek türleri içerisinde en hoş görünümlü olanların başında gelseler de bu görünümü elde etmek kolay değildir. Peki bu kadar zor bir bitki olan orkide nasıl üretilir?
Evde orkide nasıl çoğaltılır?
Orkide çoğaltma iki şekilde yapılabilir; tohum ve vejetatif yöntemler orkide çoğalmasının en önemli yollarıdır.
Yeni başlayanlar için orkide nasıl yetiştirilir ve orkide nasıl çoğaltılır soruları için en etkili cevap vejetatif yöntemlerdir. Vejetatif orkide çoğaltma genellikle bir orkide koleksiyonunu oluşturmak için kullanılır.
Vejetatif orkide çoğaltma üç şekilde başarılabilir; ayırma yoluyla, arka ampullerle ve keiki yöntemiyle orkide çoğaltılır. Her birinin tekniği öncelikle yeni bireyi üretme araçlarında ve erken bakımda farklılık gösterir.
Büyümüş orkideleri bölmek zor olabilir, tekniğe karar vermeden önce bitkiyi incelemek, işi kolaylaştırarak, güçlü çoğalmaları sağlar ve hızlı bir yol izlenebilir.
Tohumla üretim
Dünyanın en küçük tohumlu bitkisi orkideler. Bir aspirin ağırlığına yüz bin orkide tohumu sığdığı düşünülürse boyutları daha net hayal edilebilir. Kendi besinlerini karşılayamadıkları için bazı mantar türleriyle simbiyotik ilişkiye girip çimlenme için gerekli enerjiyi sağlamaları gerekiyor.
Laboratuvar şartlarında mantarla aşılanan tohumlar kavanozlara ekilerek çimlenmesi sağlanıyor. Bazı orkide türlerinin çimlenmesi için 10-12 yıl gibi uzun bir süre gerekli, orkidelerin nesillerinin tehlike de olmasının başlıca sebebi çimlemesinde ki güçlüktür.
Ev ortamında da nasıl yapacağınızı merak ediyorsanız, yazımızın sonundaki tohum çıkartma videosunu izleyebilirsiniz.
Doku kültürü ile üretim
Bitkinin çeşitli yerlerinden kesilen parçalarının steril kavanozlar içerisinde ihtiyacı olan tüm şartların yerine getirildiği özel beslenme solüsyonlarında çoğaltılıp köklendirilmesi işlemidir. Bu yolla elde edilen bitkiler anne bitkinin genetik olarak tıpa tıp aynısı olduğu için üstün melez orkide türlerinin üretilmesinde bu yol tercih ediliyor.
Ayırma İle Üretim
Sympodial Orkidelerin Çoğaltılması
Bu tür orkideler tek bir gövdeden yan yana simpodial olarak gelişim gösterirler. Ne kadar çok bitki gövdesi olursa olsun hepsi tek kök sistemine bağlı yani aynı bitkidir. Bu yüzden az sayıda gövdeli bitkiler ayrılırsa gelecek yıl kendini tam toparlayamayacağı için çiçeklenme gerçekleşmeyecektir. Büyüme mevsimine doğru ve çiçeksizken yapılan ayırma işlemleri daha başarılı olmaktadır.
Ayırma İşlemi
Saksı değişim zamanın da ayırma işlemi yapmak en iyi yoldur. 8 den fazla gövdesi bulunan orkideler ikiye bölünebilir.
- Bunun için saksıdan çıkarılan bitki köklerindeki saksı harcından tamamen temizlenir. Bitki temiz ve steril bir bıçak ile eşit şekilde iki bölüme ayrılır.
- Buruşmuş yapraklar ve ölü kökler temizlendikten sonra yeni harçla saksıya dikilir.
- Dikim işleminde söküldüğü saksı harcı seviyesi ile aynı seviyeden dikilmelidir.
- Gölge ve nemli bir yere kaldırılan orkideler bir hafta bekletildikten sonra normal bakım yerine alınır. 4-6 Hafta içinde yeni sürgünler görülecektir.
Keiki
Hawai dilinde keiki bebek anlamına gelir. Orkideler bazen kendiliklerinden bazende yeterli bakım koşulları sağlanmadığında veya bakım periyotları bozulduğunda yavru üreterek çoğalma eğilimine girerler.
Çiçek sapında önce yeni yapraklar gelişir daha sonra bu yapraklardan kökler çıkmaya başlar. Anne bitkinin genetik olarak tıpa tıp aynısı olan yavru orkideler yeterli büyüklüğe geldiklerinde başka bir saksıya ayrılarak yeni orkideler üretilebilir. Bu tür gelişim görülen en bilinen türler Dendrobium, Phalaenopsis, Oncidium, ve Epidendrum dur.
Bebek Orkidelerin Ayrılması
Bunun için keikinin bulunduğu çiçek sapı altta ve üstte bulunan gözlere yakın yerlerinden yaklaşık olarak 5-6 cm uzaklıktan kesip çıkarın. Keskin ve steril bir bıçak kullanmayı ihmal etmeyin.
Kökleri ılık su içinde iyice yıkayın. Su kökleri yumuşatacak, elastikiyet kazandıracak ve köklerin saksı içine zarar görmeden daha rahat oturtulmasını sağlayacaktır.
Köklerin rahat sığacağı anne bitkiden biraz daha küçük bir saksıya yerleştirin.
Anne bitkinin saksı harcına benzer ancak biraz daha küçük tane boyutlarından oluşan saksı harcına dikin. Dikim esnasında kökler saksı harcından altta, büyüme noktaları ve kesilen çiçek saplarının ise saksı harcından üstte olmasına dikkat edin.
Gölge ve sıcak bir yere alın. Bebek orkideler anne orkidelerden biraz daha sıcaktan ve yüksek nemden hoşlanırlar.
Çok sayıda orkideniz varsa üzerine bakım kartı yerleştirip, bitkinin adını, saksı değişim tarihi gibi bilgileri not edin.
Keikiler alındığı yerde ilk büyüme belirtilerini gösterdiklerinde anne orkidenin yanına alınarak anneyle aynı bakım uygulamarı yapılarak yetiştirilmeye devam edilir. Yaklaşık olarak keikiler 18 – 24 ay sonra ilk çiçeklerini vereceklerdir.
Orkide Nasıl Çoğaltılır?
Orkide Tohumu Nasıl Çıkartılır :
Bu önemli bilgi ve yöntemlerden daha fazla kişinin faydalanması için, beğenip, paylaşmayı unutmayın lütfen...
- https://www.youtube.com/watch?v=M8BUkoZyW0Q
- https://www.youtube.com/watch?v=M8BUkoZyW0Q
